Bài viết là quan điểm cá nhân của phóng viên/nhà báo Trần Anh Tú, theo VnExpress
Inconsistency in applying social-distancing rules is weakening the barriers set to protect us from Covid-19.
Sự không nhất quán trong việc áp dụng quy định giãn cách xã hội đang làm suy yếu những lớp phòng thủ được đặt ra nhằm bảo vệ chúng ta khỏi Covid-19.
My motorbike broke right in front of a repair shop on a street in Hanoi, but unfortunately, that shop was closed.
Xe máy của tôi bị hỏng ngay trước một tiệm sửa xe trên một con phố tại Hà Nội, nhưng thật không may, tiệm đã đóng cửa.
Motorbike repair is not on the list of “essential services,” meaning those allowed to remain operative during the social distancing campaign, which lasted from April 1 to 15 nationwide and was later extended to April 22 across the capital Hanoi, HCMC and 10 other localities deemed at high risk of Covid-19 infection.
Sửa xe máy không thuộc danh sách “những dịch vụ thiết yếu”, gồm những dịch vụ vẫn hoạt động xuyên suốt chiến dịch giãn cách xã hội, kéo dài từ ngày 1 đến 15 tháng 4 toàn quốc và sau đó được kéo dài đến ngày 22 tháng 4 tại thủ đô Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và 10 địa phương khác được nhận định là có nguy cơ cao lây nhiễm covid-19.
I walked my motorbike home, calling my office to say I would not make it. I’m a reporter and I can’t even tell if my job is “essential” or not.
Tôi đã dắt xe đi bộ về nhà, gọi điện đến văn phòng bảo rằng tôi sẽ không thể đi làm được. Tôi là một phóng viên và tôi còn không biết liệu công việc của mình có “thiết yếu” hay không.
Many state agencies have suspended operations in the name of “unessential services.”
Rất nhiều cơ quan nhà nước đã tạm ngưng hoạt động dựa trên việc là “dịch vụ không thiết yếu”.
Last week, my friend asked me to help him get a Red Book, a certificate pertaining to land use rights in Vietnam, to prove his family’s ownership of an apartment in My Dinh District. In the process, my friend had already paid over VND30 million (over $1,200).
Tuần trước, bạn tôi nhờ giúp anh ấy lấy sổ đỏ, một chứng nhận liên quan đến quyền sử dụng đất tại Việt Nam, để chứng minh quyền sở hữu của gia đình anh ấy với một căn hộ tại phường Mỹ Đình. Trong quá trình lấy sổ đỏ, bạn tôi đã phải trả hơn 30 triệu đồng (hơn $1,200).
In contrast to our first visit, the district office was quiet and deserted, the security guard paying us little heed. The only staff member on duty confirmed her colleagues were on break. “It depends on the PM’s decision,” she said, in answer to our question as to when they would return.
Trái ngược với lần đến đầu tiên của chúng tôi, văn phòng quận trông vắng vẻ và tiêu điều, và nhân viên bảo vệ không quá quan tâm đến chúng tôi. Nhân viên duy nhất đang làm việc xác nhận rằng đồng nghiệp của mình đang nghỉ. “Điều này phụ thuộc vào quyết định của Thủ tướng,” chị cho biết, trả lời cho câu hỏi của chúng tôi rằng khi nào thì họ quay lại.
At another office, we were informed to return once the PM had allowed it to reopen.
Tại một văn phòng khác, chúng tôi được nhắn rằng hãy quay lại một khi Thủ tướng cho phép văn phòng mở cửa lại.
The social distancing rule has been applied in varying degree. Stories tell of villages constructing barriers of soil and stone to restrict access, and communes assigning task forces to help regulate traffic.
Biện pháp giãn cách xã hội đã được áp dụng ở nhiều mức độ khác nhau. Có nhiều câu chuyện về những ngôi làng dựng các rào chắn làm từ đất và đá để hạn chế sự xâm nhập, và các xã giao nhiệm vụ cho lực lượng cơ động hỗ trợ điều tiết giao thông.
Hai Phong, a major port city in the north, requested anyone who wanted to exit the city to present a document signed by the chairman of the district where they reside. Ha Long Town, home to famous Ha Long Bay, said it would make public the IDs of those visiting markets more than twice per day and those who fail to wear masks in public. Central Da Nang City now plans to quarantine those arriving from Hanoi and HCMC, the two localities with the highest number of infections, and collect a fee for daily necessities. Thai Binh Province, also in the north, meanwhile, does not allow anyone from a stricken locality to enter.
Hải Phòng, một thành phố cảng quan trọng tại phía Bắc, yêu cầu bất cứ ai muốn ra khỏi thành phố cần phải trình văn bản được ký bởi chủ tịch quận nơi họ định cư. Thành phố tỉnh lỵ Hạ Long, nơi có Vịnh Hạ Long nổi tiếng, cho biêt họ sẽ công khai số CMND của những người đi chợ hơn 2 lần một ngày và những người không đeo khẩu trang tại nơi công cộng. Thành phố Đà Nẵng thuộc miền Trung hiện lên kế hoạch cách ly những người đến từ Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, hai nơi có số ca nhiễm cao nhất, và thu phí đối với những nhu yếu phẩm hàng ngày. Trong khi đó, tỉnh Thái Bỉnh, cũng là một tỉnh ở phía Bắc, không co phép ai từ những vùng có dịch bệnh đi vào.
The definition of “essential services” has many scratching their heads. A noodle vendor would not consider a stall selling sticky rice “essential,” and vice versa. A shop repairing computers may not seem “essential” but, with many now working from home, who’s to argue? Many men are also hard-pressed to find a barber, not fully trusting the skills of their partners.
Định nghĩa của “dịch vụ thiết yếu” đã khiến nhiều người vò đầu bứt tai. Một người bán mỳ sẽ không coi một sạp bán xôi là “thiết yếu” và ngược lại. Một cửa tiệm sửa máy tính có thể được xem là không “thiết yếu” nhưng, với nhiều người phải làm việc tại nhà, họ sẽ phải tranh luận với ai? Nhiều người đàn ông giờ gặp áp lực với việc tìm người cắt tóc, và không hề tin tưởng vào kỹ năng cắt tóc của vợ mình.
While the above remains open for debate, the Red Book could serve as collateral allowing access to a significant bank loan.
Trong khi những điều trên vẫn còn được tranh luận, Sổ đỏ còn đóng vai trò là một tài sản thế chấp cho phép cho vay một khoản tiền đáng kể tại ngân hàng.
Another friend sold a house before the social distancing campaign kicked off, and can only receive full payment once he officially transferred ownership via the Red Book. However, officials in charge of issuing the document had all taken leave, in accordance with the city order.
Một người bạn khác của tôi bán nhà trước khi chiến dịch giãn cách xã hội bắt đầu, và chỉ được nhận toàn bộ tiền thanh toán một khi anh ấy được chính thức chuyển quyền sở hữu thông qua Sổ đỏ. Tuy nhiên, cán bộ phụ trách ban hành văn bản này đều đã nghỉ theo quy định của thành phố.
The Red Book is an asset many have to save all their life to get. But for state agencies, it simply represents a piece of paper with a red cover and national emblem.
Sổ đỏ là một loại tài sản mà nhiều người phải tiết kiệm cả cuộc đời mới có được. Nhưng đối với các cơ quan nhà nước, nó chỉ đơn giản là một tờ giấy có bìa màu đỏ và quốc huy.
Now is the time the entire nation gets on the same page. But unconditionally accepting all interpretations of social distancing rules and following every administrative order in the name of Covid-19 should not be considered consensus. The population of 90 million are still largely driven by urgent needs, with social distancing weakened by a willing tongue but unwilling heart.
Giờ là thời điểm cả nước phải đồng lòng. Tuy nhiên, việc chấp nhận tất cả những diễn giải về quy tắc giãn cách xã hội một cách vô điều kiện và tuân theo mọi mệnh lệnh hành chính nhân danh Covid-19 không nên được coi là sự đồng lòng. Dân số 90 triệu dân chủ yếu vẫn hoạt động dựa trên những nhu cầu cấp thiết, với sự giãn cách xã hội bị xem nhẹ bởi những lời lẽ sẵn sàng nhưng trái tim thì thờ ơ.
Some would accept a fine when caught without a mask, bow their head when caught escaping quarantine and bear all the rocks thrown at them when failing to provide sufficient health declarations. But if they can secretly break the rules to get what they need, they will.
Một số người chấp nhận bị phạt tiền khi bị bắt gặp không đeo khẩu trang, cúi đầu khi bị bắt gặp trốn cách ly và chịu đựng sự ném đá khi họ không thực hiện khai báo y tế đầy đủ. Nhưng nếu có thể bí mật vi phạm quy định để để đạt được mục đích, họ vẫn sẽ làm vậy.
If I was not a reporter, but some poor manual laborer whose income depends on daily employ, I would do anything to fix my bike and get to work instead of simply making a call and going home.
Nếu tôi không phải là một phóng viên, nhưng là một lao động chân tay nghèo đói nào đó có thu nhập phụ thuộc vào các công việc theo ngày, tôi sẽ làm mọi thứ để sửa xe và đến nơi làm việc thay vì chỉ đơn giản gọi điện cho sếp và về nhà.
A leading city in socio-economic development had withdrawn a directive controlling vehicle entry after three days. Another city, praised widely for urban management, failed to collect the planned quarantine fee. Such inconsistency can in no way aid the fight against the epidemic nor stabilize the social psychology.
Một thành phố tiên phong trong phát triển kinh tế-xã hội đã đã thu hồi lệnh kiểm soát phương tiện giao thông đi vào thành phố chỉ sau 3 ngày. Một thành phố khác, được ca ngợi rộng rãi bởi trình độ quản lý đô thị, đã thất bại trong việc thu phí kiểm dịch theo kế hoạch. Những sự không nhất quán này không thể là phương pháp giúp cho cuộc chiến chống lại dịch bệnh hay làm ổn định tâm lý xã hội.
Besides, it remains unclear if, aside from the Red Book, construction permits, marriage registration, and correction of identity documents fall under “non-essential” services.
Bên cạnh đó, vẫn còn mơ hồ nếu liệu, bên cạnh sổ đỏ, những giấy phép xây dựng, đăng ký kết hôn, và sửa đổi, bổ sung giấy tờ tùy thân cũng bị coi là dịch vụ “không thiết yếu”.
My point here is that the diversity of our lives and inconsistency in interpreting social distancing regulations have fueled public concern of the implied benefits.
Quan điểm của tôi với việc này là sự đa dạng của cuộc sống cũng như sự không nhất quan trong việc định nghĩa các quy tắc giãn cách xã hội đã làm tăng sự quan tâm của cộng đồng liên quan đến những lợi ích ngầm.
Lee Chang-Hee, country director of ILO Vietnam, said earlier: “It is no longer just a public health challenge. We need to protect public health, and people’s livelihoods. It is not a choice. If we fail to save people’s livelihoods, we will ultimately fail to protect their life and health against the virus, and vice versa.”
Lee Chang-Hee, giám đốc ILO Việt Nam, đã từng chia sẻ rằng: “Đó không còn chỉ là chướng ngại về sức khỏe cộng đồng nữa. Chúng ta cần bảo vệ sức khỏe cộng đồng cũng như kế sinh nhai của con người. Đây không phải là một lựa chọn. Nếu chúng ta thất bại trong việc bảo vệ kế sinh nhai của người dân, chúng ta cũng sẽ thất bại trong việc bảo vệ cuộc sống và sức khỏe của con người khỏi virus, và ngược lại.”
What matters most is how state agencies treat the people. Authorities could treat all privately-owned businesses as “non-essential” and temporarily suspended their operations. But they need to consider the reasonable needs of ordinary citizens as “essential.”
Điều đáng lo ngại nhất là cách các cơ quan nhà nước đối xử với người dân. Chính quyền có thể đối xử với tất cả các doanh nghiệp tư nhân là “không thiết yếu” và tạm thời ngưng tất cả hoạt động của họ. Nhưng họ cần cân nhắc những nhu cầu chính đáng của những người dân thường là “thiết yếu”.
While the entire nation tries to stand together in this fight, my friend has no choice but to wait for his Red Book while the poor dare not lament the lack of food on their tables.
Khi toàn quốc đang cố gắng để vững vàng cùng nhau trong cuộc chiến (chống dịch), bạn của tôi không có cách nào khác ngoài việc đợi sổ đỏ của mình trong khi người nghèo không dám than thở về việc thiếu đồ ăn trên bàn.
In the end, the question remains “Why each state agency is allowed to interpret social-distancing rules in its own way?”
Đến cuối cùng, câu hỏi vẫn còn đó “Tại sao mỗi cơ quan nhà nước lại được phép diễn giải quy tắc giãn cách xã hội theo cách riêng của mình?”
Nguồn: VnExpress
Xem thêm:
- Nhiều người không biểu hiện triệu chứng bệnh nhưng vẫn mắc COVID-19
- Người phụ nữ cố gắng tìm lại người thân sau 24 năm bị lừa bán
- Hàng triệu phụ nữ không thể tiếp cận các biện pháp tránh thai
